Investime të Huaja Direkte

Shqipëria ofron një kuadër ligjor mjaft miqësor, sa i takon investimeve të huaja. Ligji “Për investimet e huaja” mbështetet në parimet e barazisë, mosdiskriminimit dhe mbrojtjes së investitorëve.

Sipas këtij ligji:

• Nuk ka nevojë për autorizim paraprak për të huajt që të hapin një biznes në Shqipëri.
• Është e mundur pronësia 100% e huaj në një ndërmarrje.
• Investitorët e huaj kanë të drejtë për të riatdhesuar të gjitha fondet dhe kontributet, në natyrë të investimeve të tyre.
• Investitorët trajtohen në kushte jo më pak të favorshme se ato të parashikuara për investime vendase në rrethana të ngjashme, përveç pronësisë së tokës, e cila rregullohet me ligj të veçantë.
• Në çdo rast, investimet e huaja kanë trajtim jo më pak të favorshëm se ai i parashikuar nga normat e pranuara, përgjithësisht të së drejtës ndërkombëtare.
• Një kompani, me pjesëmarrje të investimeve të huaja, ka të drejtë të punësojë edhe shtetas të huaj.
• Prona private dhe investimet mbrohen me ligj nga shpronësimi, apo nga masa me efekt të ngjashëm, me përjashtim të rasteve, kur shpronësimi kryhet për një qëllim publik.
• Në të gjitha rastet dhe në çdo kohë, investimet kanë trajtim të barabartë e të paanshëm, gëzojnë mbrojtje e siguri të plotë.

Ligji “Për investimet e Huaja”

Fluksi i IHD

Referuar të dhënave nga Banka e Shqipërisë, për vitin 2022, indikatori i fluksit shënon vlerën € 1372 milionë, duke shënuar shifër rekord në fluksin e investimeve të huaja direkte në vend. Krahasuar me vitin 2021, kur fluksi shënonte € 1035 milionë, kemi një rritje me € 337 milionë ose me 32.5%.

Për 2022, investimet e huaja në vend janë dominuar nga Hollanda e cila ka kontribuar me rreth 16% në fluksin total, e ndjekur nga Italia me 10%, Gjermania me 6.6%, Austria me 6% dhe Kosova me 4.6%.

Për 2022, burimi kryesor i hyrjeve të IHD-ve në terma të fluksit ishte sektori i Aktiviteteve të pasurive të paluajtshme që përfaqësonte rreth 21.2% të fluksit total.

Sektorë të tjerë ekonomik me një kontribut të lartë janë sektori i Industrisë nxjerrëse me 19.5%, i Energjisë elektrike, gazit, dhe furnizimit me ujë me 12.7%, i Aktivitete financiare dhe të sigurimit me 11.5% dhe ai i Industrisë përpunuese me 10.6% ndaj totalit.

Stoku i investimeve te huaja direkte

Në fund të vitit 2022, indikatori i stokut shënon vlerën € 11 339 milionë, duke shënuar shifër rekord në stokun e investimeve të huaja direkte në vend.. Krahasuar me vitin 2021, kur stoku shënonte € 9 544 milionë, kemi nje rritje me € 1795 milionë ose 18.8 %.

Stoku i Investimeve të Huaja Direkte

Për 2022, investimet e huaja në vend janë dominuar nga Zvicra e cila ka kontribuar me rreth 16.6 % në stokun total, e ndjekur nga Hollanda me 16.4%, Kanadaja me 12.7%, Italia me 10.6% dhe Turqia me 7.4%.

Për 2022, burimi kryesor i hyrjeve të IHD-ve në terma të stokut ishte Energjia elektrike, gazi, dhe furnizimi me ajër të kondicionuar që përfaqësonte 26.5 % të stokut total.

Sektorë të tjerë ekonomik me një kontribut të lartë janë sektori i Industrisë nxjerrëse me 15.3%, Aktiviteteve financiare dhe të sigurimit me 12%, i Informacionit dhe Komunikacionit me 10.6% dhe i Aktiviteteve të pasurive të paluajtshme me 10% ndaj totalit.