Legjislacioni dhe Qendra Kombëtare e Biznesit
Legjislacioni në lidhje me regjistrimin e biznesit dhe procedurat e licencimit është harmonizuar me standardet e BE-së, me fokus uljen e barrierave administrative për bizneset që operojnë në Shqipëri. Fillimi i një biznesi u bë më i lehtë, përmes: krijimit të Qendrës Kombëtare të Biznesit dhe publikimit në internet të dokumenteve përkatëse, uljes së kostos së regjistrimit dhe konsolidimit të regjistrimit të taksave, sigurimeve shëndetësore dhe punës me një aplikim të vetëm.
Regjistrimi i një njësie ekonomike/sipërmarrësi në QKB finalizohet brenda 24 orëve nga paraqitja e dokumentacionit të kërkuar dhe një pagese prej 100 lekësh, (afërsisht 0.8 euro) e cila mund të reduktohet në 0 lek, nëse regjistrimi kryhet në mënyrë elektronike.
Shërbimet administrative të siguruara nga QKB mundësohen përmes procedurave të thjeshta, në mënyrë elektronike, me afate të shkurtuara dhe tarifa simbolike. Një aplikim mund të bëhet në çdo dritare të shërbimit NBC, pavarësisht nga vendi i aplikantit ose vendndodhja e aktivitetit. Regjistrimi online i biznesit lejohet. Aplikimi elektronik bëhet nëpërmjet portalit qeveritar e-Albania.
Pas përfundimit me sukses të regjistrimit të biznesit në QKB, aplikanti duhet të vizitojë Drejtorinë e Përgjithshme Lokale të Tatimeve dhe Tatimeve në bashki/komunë, në mënyrë që të përfundojë regjistrimin fiskal.
Për më tepër, zbatohet parimi "heshtja është pëlqim". Në rast se QKB, brenda afatit të detyrueshëm 1-ditor nga paraqitja e aplikimit për regjistrim, nuk kryen regjistrimin, njofton pezullimin e aplikimit ose nuk njofton mohimin, regjistrimi konsiderohet i pranuar menjëherë.
Aplikimi në QKB dhe Dokumentacioni
Procesi i formimit të bizneseve në Shqipëri është i shpejtë dhe efikas. Formimi i tyre rregullohet nga ligji nr. 9901, datë 14.4.2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”, i ndryshuar dhe nga Kodi Civil Shqiptar.
Më poshtë është një përshkrim i shkurtër i elementeve kryesore të subjekteve tregtare të identifikuara më sipër, të cilët kanë detyrimin të regjistrohen në Regjistrin Tregtar të QKB-së.
Mënyrat e aplikimit për regjistrim në Regjistrin Tregtar
Aplikimet për regjistrimet në Regjistrin Tregtar mund të kryhen, në:
- sportelet e shërbimit të QKB-së
- online nëpërmjet sportelit elektronik
Subjektet qё Kanё Detyrimin pёr Regjistrim nё Regjistrin Tregtar tё QKB-së
Legjislacioni vendos ndaj subjekteve që ushtrojnë veprimtari ekonomike dhe tregtare, përcakton detyrimin e regjistrimit të tyre, i cili ka si qëllim identifikimin dhe regjistrimin e biznesit dhe lidhet me aspektet e zbatimit të detyrimeve tatimore, të punësimit dhe të skemës së sigurimeve shoqërore e shëndetësore.
Legjislacioni përcakton detyrimin e regjistrimit për subjektet e mëposhtme:
- Personat fizikë që ushtrojnë veprimtari ekonomike ose profesion të pavarur
- Shoqëritë e thjeshta
- Shoqëritë tregtare
- Degët e ndërmarrjeve të huaja
- Zyrat përfaqësuese të ndërmarrjeve shqiptare dhe të kompanive të huaja
- Shoqatat dhe unionet e kursimeve të kreditit
- Ndërmarrjet e përbashkëta (Joint-venture)
- Kompanitë e bashkëpunimit bujqësor
Kategori të tjera të subjekteve mund të kenë detyrimin e regjistrimit, nëse parashikohet nga ligje të veçanta. Si rregull i përgjithshëm, subjektet që janë regjistruar si persona juridikë, fitojnë personalitet juridik pasi të regjistrohen në Regjistrin Tregtar.
Ndërsa, për disa subjekte, siç janë: personat fizikë, degët dhe zyrat përfaqësuese të ndërmarrjeve të huaja, ndërmarrjet e thjeshta dhe subjektet e tjera sipas legjislacionit në fuqi, regjistrimi në Regjistrin Tregtar ka vetëm efekt deklarativ.
Kuadri Ligjor
Ligji nr. 9901 “Për sipërmarrësit dhe ndërmarrjet tregtare”, datë 14 prill 2008, rregullon statusin e sipërmarrësve, themelimin dhe administrimin e shoqërive tregtare, të drejtat dhe detyrimet e partnerit, riorganizimin dhe likuidimin e kompanive.
Legjislacioni për regjistrimin e biznesit dhe procedurat e licencimit në Shqipëri janë harmonizuar me standardet e BE-së dhe kanë si qëllim kryesor promovimin dhe inkurajimin e zhvillimit të shoqërive private në Shqipëri.
Referenca ligjore për regjistrimin:
- Ligji nr. 131/2015, “Për Qendrën Kombëtare të Biznesit”
- Ligji nr. 9723, datë 03.05.2017, “Për regjistrimin e biznesit”
- Ligji nr. 9901, datë 14.04.2008, “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”
Licencimi i Biznesit
Ligji nr. 10081, datë 23.02.2009 “Për licencat, autorizimet dhe lejet në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar.
Ligji parashikon parimet për përcaktimin e atyre veprimtarive ekonomike ose përdorimeve të të mirave publike, të cilat iu nënshtrohen procesit të licencimit dhe/ose lejimit, si dhe parimet për përcaktimin e kushteve, procedurave, afateve të vlefshmërisë dhe shkaqet e procedurat e revokimit të tyre.
Licencat dhe lejet, sipas fushave dhe kategorive, si dhe fushat e autorizimeve, në kompetencë të institucioneve qendrore, parashikohen në shtojcën që i bashkëlidhet ligjit dhe është pjesë përbërëse e tij.
Kërkesat për licencat dhe lejet e parashikuara në shtojcë apo nënkategoritë e tyre, si dhe për autorizimet, sipas fushave të parashikuara në shtojcë, apo kategoritë e nënkategoritë e tyre trajtohen, si rregull:
- Nga/apo nëpërmjet QKB-së, në këtë rast ligji i sipërpërmendur parashikon procedurat e paraqitjes së kërkesës, shqyrtimit dhe vendimmarrjes.
- Pa përfshirjen e QKB-së, në këto raste të veçanta, procedurat kryhen nga organet e përcaktuara sipas legjislacionit përkatës në fuqi.
- VKM-ja nr. 538, datë 26/05/2009, “Për licencat dhe lejet që trajtohen nga/apo nëpërmjet Qendrës Kombëtare të Biznesit, (QKB) dhe disa rregullime të tjera nënligjore të përbashkëta”, i ndryshuar.
Kjo VKM bën ndarjen midis licencave/lejeve që trajtohen nga/ose nëpërmjet QKB-së dhe licencave/lejeve që trajtohen pa përfshirjen e QKB-së.